Welkom, dit is mijn eerste blogpost! Hier beantwoord ik een paar vaak gestelde vragen en start je met het installeren van de benodigde programma’s. Aan het eind schrijfen we ons eerste stukje mini software in een echte profesionele programmeer omgeving. Dit artikel is bedoeld voor iedereen die wilt starten programmeren en nog geen ervaring hebt op dit gebied.
Welke taal moet ik leren?
Er bestaan heel veel verschillende programmeer talen en ze hebben allemaal voor en nadelen. Echter, Als je eenmaal in één taal kan programmeren dan kan je eenvoudig andere talen oppakken. De kunst van programmeren is te leren begrijpen hoe de structuur en patronen met elkaar werken en niet zo zeer de syntax van een taal die veelal op elkaar lijken in diverse talen. Ik adviseer eigenlijk altijd om met Java of C# (C-Sharp) te beginnen, tenzij je alleen websites wilt bouwen. Java en C# zijn oudere, maar nog steeds zeer populaire talen die vrij eenvoudig zijn om te leren. Het nadeel ten opzichte van nieuwere talen zoals python is dat je meer moet typen om hetzelfde te bereiken maar dit maakt het wel eenvoudiger om te begrijpen. De reden dat ik Java of C# kies als taal om te starten is met name omdat deze talen “static types” gebruiken en dit maakt het lezen van de code duidelijker. Als je een goede basis van C# of Java hebt dan is een verstap naar bijvoorbeeld Python één makkie. Talen als C, C++ en het nieuwere RUST zou ik nog even achterwegen laten. Deze talen geven je veel meer controle over hoe de computer de code leest en interpreteert, echter maakt dit de taal ook veel moeilijker om te leren.
Wat heb je nodig om te programmeren?
Code schrijven kan je in elke tekst verwerker doen maar dit is absoluut niet handig. Er is namelijk software genaamd “IDE”, dit staat voor “Integrated development environment”. Simpel gezegd zijn dit tekstverwerkers speciaal ontworpen voor het schrijven van één of meerdere programmeer talen. Voor de meeste talen zijn is er zo’n IDE beschikbaar bijvoorbeeld Eclipse, NetBeans en InelliJ IDEA voor Java en Visual Studio voor C#.
In mijn blogs gebruik ik voornamelijk Java. Toen ik 15 jaar geleden ben gestart met Java gebruikte ik Eclipse maar toen ik over ben gestapt naar IntelliJ IDEA heb ik nooit meer terug gekeken. De community edition is alles wat je nodig hebt, wil je uiteindelijk meer functionaliteit dan kan je overstappen naar de Ultimate versie.
Download hier InelliJ IDEA voor Windows, Mac of Linux.
Om te programmeren in Java heb je ook de JDK (Java development kit) nodig. Deze JDK geeft ons toegang tot alle standaard Java code en kan deze code compileren zodat je de software kan draaien op elk systeem waar Java op is geïnstalleerd. In 2018 hebben de makers van Java (Oracle) een abbonement aan hun SE model gekoppeld. Dit deed flink wat stop opwaaien in de wereld van Java programmeurs. Er is echter een Open source JDK beschikbaar en alles wat het betaalmodel van Oracle bied zijn extra tools die wij niet nodig hebben. Op het moment van schrijven is JSK 16 de laatste stabiele versie maar voor de beginners blogs kan je volledig uit de voeten met Java 7 of wellicht zelfs lager. Later duiken we pas in de nieuwe functies de latere versies van Java bieden.
hoe installeer je de JDK?
Dit is alle software die we nodig hebben om te starten. Het installeren van IntelliJ IDEA is hetzelfde als ieder ander programma dit ga ik dus niet toelichten. Omdat we de JDK zelf vanuit een gecomprimeerd bestand in een map zetten moeten we wat extra handelingen doen. Let op dat nieuwere of andere versies van software net iets anders kunnen werken. Als het niet lukt laat dan een berichtje achter of zoek online naar jou oplossing op maat. Laat je vooral niet afschrikken door de volgende stappen en sla jezelf hier doorheen, als alles eenmaal werkt kan je aan de slag met je eerste programma.
- Open het JDK zip bestand, hierin staat één map genaamd JDK en dan het versie nummer. Ik raad aan deze map met inhoud in een map op je computer te plaatsen, mocht je nog andere versies willen kan je ze allemaal in deze hoofdmap kwijt. Bijvoorbeeld
C:\Program Files\Java\jdk-16.0.2\In deze map staat een bin folder waar we later naartoe moeten verwijzen, onthoud deze map dus. - Ga nu naar Environment Variables.
Control Panel -> System -> Advanced -> Environment Variablesof tik de Windows toets en typeEnvironment Variables, zelfs met een Nederlandstalige Windows moet je er komen. Hier vinden we een variabele genaamdPathen hier voegen we de bin map aan toe door deze met;te scheiden van de rest van de regels, of afhankelijk van je windows toevoegen door simpelweg op new te drukken. Na het toevoegen van onze bin locatie staat er bijvoorbeeldC:\WINDOWS\system32;C:\WINDOWS;C:\Program Files\Java\jdk-16.0.2\bin. - Nu zetten we de
JAVA_HOMEvariabele door ook bij System Variables op New te drukken. Als name/naam geef je hier exact:JAVA_HOMEen als value de map naam van de specifieke versie die we net hebben geïnstalleerd, map terug van bin dusC:\Program Files\Java\jdk-16.0.2. - Druk op ok en sla alles op. Om te testen of alles werkt open je de command prompt, tik windows toets en type cmd. Hierin typen we
java -version.
Als je geen versie of een andere versie terug krijgt is er iets fout gegaan, pas de value van JAVA_HOME en de nieuw toegevoegde value van Path aan. Als je dit doen moet je wel de command prompt opnieuw starten om dit te testen, deze onthoud namelijk de oude system variabelen. Haha deze laatste tip had mij uren kunnen winnen in het verleden. Werkt het wel dan ben je nu klaar om je eerste programma te schrijven.
Hoe start je jou eerste project?
- Als je IntelliJ IDEA opent kan je
Create New Projectaanklikken, of je kan naarfile > newgaan om deNew Projectwizard te openen. - Aan de linker kant kies je nu voor Java als project.
- Rechtsboven staat als het goed is al jou versie van Java, zo niet dan drukken we New en selecteren we onze JDK installatie folder zonder bin.
- We gebruiken geen library en klikken next, volgende blad vraagt om een template en deze gebruiken we ook niet dus weer next.
- Dan vul je een project naam in. Bijvoorbeeld “MijnEersteProgramma” je mag hier spaties en tekens gebruiken maar dit is de standaard geaccepteerde naamgeving (Pascal case).
- Project locatie bepaal je zelf, beste is wel om een map buiten Program Files aan te maken, dit voorkomt restrictie problemen. Ik heb hier een aparte schijf voor met een folder Programming/Java en deze folder heeft meerdere folders met bijvoorbeeld oude projecten, nieuwe, actieve, etc.
We kunnen finish drukken en ons project word dan gereed gemaakt. Onderin zie je indexing met een bewegend laad symbool. Zodra dit weg is heeft IntelliJ IDEA alles voor ons klaar gezet. Linksboven zie je verticaal project staan, dit opent het project overzicht met een map vernoemd naar jouw project en daarin een map src.
In Java schrijf je al je bron code in de map src en vanaf deze map heten extra mappen package, voor het moment ga ik hier niet verder op in.
Hoe schrijf en start ik mijn eerste programma?
Eindelijk ben je dan toe gekomen om je eerste lijnen code te schrijven, je mag zeker al trots zijn op jezelf want de volgende stappen zijn een peulenschil.
Zoals je hierboven heb gelezen schrijf je de code allemaal in de src map. Rechter muisknop op deze map en kies dan voor new -> Java Class de standaard naamgeving voor een Java Class is altijd PascalCase dus ieder woord beginnend met een hoofdletter inclusief het eerste woord. Start direct met dit soort conventies op te pakken want zoals je later hier gaat leren is het schrijven van duidelijke leesbare code het aller belangrijkst. Noem je class bijvoorbeeld “Program” en klik op OK. Nu dan eindelijk het stukje code dat in de class getypt mag worden.
public class Program {
public static void main(String[] args){
System.out.println("Welkom bij Java!");
}
}Ik hoop dat je het echt zelf hebt getypt want van kopieren leer je een stuk minder snel en dan kom je verderop in mijn blogs echt in de problemen. Een goede regel is alles volluit te typen totdat je het echt begrijpt. Nu gaan we de code ontleden.
- Op de 1e regel staat public class Program en dit geeft gewoon aan dat we tussen de haakjes een class aan het schrijfen zijn. De naam na class moet identiek zijn aan de bestandnaam anders krijgen we een foutmelding, verander deze dus niet.
- De 2e regel is een lastige en moet exact zo geschreven worden. De regel in zijn geheel met de eindhaak op de 4e regel geeft aan java aan dat dit de start punt of “entry point” is voor ons programma. Zodra je dit typed zie je ook in de linker project overview een groen driehoekje verschijnen op het class icoontje. Dit geeft aan dat we deze class kunnen starten/runnen.
- Echter zal er weinig gebeuren zonder de 3e regel want het programma zal gewoon starten en afsluiten. Met deze regel schrijven we een stukje tekst naar de console. Mochten we dit stukje software compileren en starten op je computer via de Command Prompt dan zien we dus het stukje tekst dat tussen de aanhalingstekens staat. Gelukkig kunnen we met Intelij IDEA gewoon rechtermuisknop drukken op de class in het project overview en run Program.main() selecteren. Er zal onderin het Run scherm verschijnen met daarin de tekst als output.
In volgende artikelen behandel ik stap voor stap de basis van java en programmeren in het algemeen. Spring niet te snel naar de artikelen voor gevorderden zoals spelletjes programmeren. Als je de basis nog niet onder de knie heb raak je gefrustreerd. Maar je mag gerust even spieken hoor, als je dit maar onthoud.